نوزموزیس از خطرناک ترین بیماری های زنبور عسل است که باعث تلفات و خسارات فراوانی در صنعت پرورش زنبور عسل می شود و در سال های اخیر گونه جدید آن یعنی نوزما سرانه در جهان و ایران در حال گسترش است که حدت و بیماری زایی آن نسبت به گونه نوزما آپیس بیشتر است. همچنین تنها داروی موجود جهت درمان نوزموزیس فوماژیلین می باشد که گفته می شود اثر چندانی در درمان نوزموزیس ناشی از گونه نوزما سرانه ندارد و همچنین دارای اثرات سمی در انسان و سایر پستانداران و باقیمانده هایدارویی در محصولات کندو می باشد.
به همین دلیل توجه محققین به استفاده از سایر ترکیبات آلی و گیاهی معطوف گشته است و با توجه به استفاده از اسید استیک (سرکه سیب) در ضد عفونی نمودن تجهیزات و وسایلآلوده به اسپورهای نوزما، در این بررسی اثر بخشی این ماده آلی در درمان این بیماری در دو زنبورستان در دو فصل مختلف اواخر زمستان و اواخر بهار مورد بررسی قرار گرفت.
به این منظور در هر فصل 30 کندوی آلوده انتخاب شد. از این 30 کندو 10 کندو با سرکه سیب، 10 کندو با فوماژیلین و 10 کندو به عنوان گروه کنترل منفی مورد مطالعه قرار گرفته اند. تعداد اسپورهای نوزما قبل و پس از درمان مورد شمارش قرار گرفت.
نتیجه PCR در هر دو زنبورستان تنها حضور گونه نوزما سرانه را به ثبات رساند و نتیجه نهایی آنالیز آماری بررسی اثر بخشی داروها در هر دو فصل نشان داد که تنها کاهش شمار اسپورها در کندوهای درمان شده با فوماژیلین معنادار می باشد (P=0.02). هرچند که این نتیجه برای گروه درمان شده با سرکه سیب از نظر آماری معنا دار نمی باشد (P=0.28)، اما سرکه سیب نیز در مقایسه با گروه کنترل منفی باعث کاهش نسبی در تعداد اسپورها شده است.
لذا با توجه به گسترش نوزموزیس ناشی از گونه نوزما سرانه در سراسر کشور و حدت و بیماری زایی بیشتر آن به نظر می رسد که باید درمان این بیماری بیشتر مورد توجه قرار گیرد. پیشنهاد می گردد با تغییر نحوه مصرف و غلظت های مورد استفاده تحقیقات بیشتری در این زمینه صورت گیرد.
منبع: مجموعه خلاصه مقالات اولین کنگره بین المللی و نهمین کنگره پژوهشی زنبور عسل ایران