تاثیر فرآورده های زنبور عسلمقالات

خواص موم طبیعی

در طب سنتی برای بهره بردن از خواص موم طبیعی زنبور عسل، از آن برای ساختن پماد ها به صورت ترکیب با ویتامین A، به نسبت 10 تا 20 درصد استفاده می کنند. این ترکیب باعث ایجاد حالت انعطاف پذیری بیشتر پماد می شود و همچنین  مصرف آن به نرم شدن بافت پوست کمک می کند. با مصرف این پماد، موم طبیعی موجود در آن، با گرمای بدن فعال شده و راحت تر جذب پوست می شود.

ساخت موم توسط زنبور

خواص موم طبیعی زنبور عسل عبارتند از:

  • در طب سنتی و صنایع داروسازی برای ساختن پماد ها، کرم ها و …  استفاده می شود.
  • در صنایع مربوط به ریخته گری برای ساختن قالب ها کاربرد دارد.
  • در صنعت نساجی جهت رنگرزی و کاغذ سازی مورد استفاده قرار می گیرد.
  • در دندان پزشکی برای تهیه و ساخت انواع قالب از دهان و دندان کاربرد دارد.
  • برای ساختن انواع واکس، جلا دادن وسایل منزل و همین طور جلا دادن چرم و نخ استفاده می شود.
  • در تولید و ساخت آدامس، جوهر و مواد ضد آب نیز از موم استفاده می شود.

موم طبیعی در دستگاه گوارش انسان و سایر جانداران به صورت اولیه دفع می شود چون دستگاه گوارش قادر به تجزیه مولکول های آن نیست. چون موم طبیعی به سرعت توسط پوست جذب می شود، به همین دلیل برای استفاده از خواص موم طبیعی، در تولید مواد و وسایل آرایشی مثل کرم ها، ماسک ها و… از آن استفاده می کنند.

برخی از دانشمندان معتقدند که جویدن موم و عسل برای پاک شدن مجاری حلق و بینی مناسب است. همین طور آن را برای درمان تنگی نفس، سینوزیت و زکام توصیه می کنند. جویدن موم رنگ دندان ها را از بین برده و باعث محکم شدن لثه می شود.

در تهیه تعدادی از شکلات ها نیز از موم و عسل استفاده می کنند که جویدن این شکلات ها باعث زیاد شدن بزاق دهان شده ،حرکات معده و سوخت وساز بدن را افزایش می دهد. مصرف این شکلات ها کار ماهیچه ها را افزایش داده و برای افراد سیگاری که به ترک سیگار تمایل دارند، مفید خواهد بود.

مصرف موم طبیعی زنبور عسل درد سینه، پهلو را تسکین می دهد و به درمان سل نیز کمک می کند. همچنین در صورتی که به اطراف زخم مالیده شود، درد ناشی از زخم را نیز بهبود می بخشد.

اگر مقداری از موم را با مقدار برابری از روغن حیوانی ترکیب و به روش بن ماری ذوب کنیم تا مخلوط یکنواختی حاصل شود، سپس به آن مقدار کمی  سفید آب اضافه کنیم و از مخلوط حاصل روزی 3 بار برروی چاک گوشه لب بمالیم، به سرعت این مشکل برطرف می شود.

برای درمان نقرس اگر مقداری از موم و صمغ کاج را در ظرفی بن ماری کنیم، سپس مقداری عسل طبیعی به آن بیافزاییم و این ضماد را روی پارچه کتانی مالیده و روی انگشت شست پا ببندیم، درد و ورم ناشی از این بیماری کاهش می یابد.

جهت درمان زگیل های پوستی می توان مقداری عسل را به صورت غیر مستقیم یا روش بن ماری، گرم کرد، آن را روی برگ چغندر یا گشنیز مالیده و سپس روی موضع زگیل قرار داد و محکم بست. بعد از سه روز در صورتیکه زگیل ها از بین نرفته بودند می توان مجددا آن را تکرار کرد.

از جمله خواص موم طبیعی زنبور عسل، می توان به درمان دردهای رماتیسمی اشاره کرد. برای درمان دردهای رماتیسمی می توان مقداری از موم را با روغن سیاه دانه و روغن زیتون به نسبت مساوی ترکیب کرد و روی محل درد قرار داده و با پارچه بست؛ تا محل درد گرم بماند. این دستور، دردهای رماتیسمی را تسکین می دهد.

برای تهیه کرم های ضد چروک پوستی می توان از ترکیب موم طبیعی زنبور عسل، آب پیاز، عسل و عصاره آلوئه ورا یا همان صبرزرد  به میزان 50 گرم از هر کدام استفاده کرد. موم را با روش بن ماری ذوب کرده و سایر مواد را به آن اضافه می کنیم. با یک قاشق چوبی مرتبا هم می زنیم تا ترکیب کاملا خنک شود. قبل از استفاده از این ماسک، صورت را با آب گرم، شستشو داده و سپس لایه نازکی از ماسک را توسط دستمال کاغذی روی پوست تمیز قرار می دهیم،  بعد از 15 دقیقه می شوییم.

از موم برای پوست چرب نیز استفاده می شود. 10 گرم موم را با 10 گرم آمونیاک و 15 سی سی آب مخلوط کرده و طبق دستور ماسک ضد چروک که در بالا ذکر شد، استفاده می کنیم.

برای بهره مند شدن از خواص موم طبیعی زنبور عسل، از آن برای تهیه کرم های تقویتی استفاده می کنند. برای تهیه کرم تقویتی پوست می توان از 10 گرم موم، 15 گرم گلیسیرین و 80 گرم روغن هل استفاده کرد. ابتدا موم را به روش بن ماری گرم کرده تا ذوب شود. سپس سایر مواد را به آن افزوده و با قاشق چوبی مخلوط می کنیم تا ترکیب حاصل سرد شود. لایه نازکی از آن را با دستمال کاغذی بر روی پوست تمیز و شسته شده با آب گرم می مالیم و بعد از گذشت 15 دقیقه می شوییم.

زنبور عسل و موم

ترکیبات شیمیایی موم طبیعی زنبور عسل:

اختلاف نظرهایی بر روی ترکیبات شیمیایی موم طبیعی وجود دارد ولی به صورت کلی می توان ترکیبات شیمیایی آن را به این صورت بیان کرد:

  • هیدروکربن: 16 درصد
  • اسیدهای مختلف:31 درصد
  • هیدروکسی اسید: 13 درصد
  • الکل های مخصوص: 31 درصد
  • دیول ها: 3 درصد
  • سایر مواد: 6 درصد

موم طبیعی

تاریخچه استفاده از موم طبیعی

در گذشته های دور از خواص موم طبیعی زنبور عسل برای رفع نیازهای خود استفاده می کردند. مصریان قدیم از زنبورهای عسل نگهداری و از موم آن برای ساختن قالب های مورد نیازشان، نوشتن و همین طور برای مومیایی کردن اجساد استفاده می کردند.

رومیان در قدیم از موم طبیعی برای رنگرزی، کوزه گری، نساجی و ساخت عروسک های مومی استفاده می کردند.

یونانیان نیز برای اولین بار با استفاده از نخ هایی از جنس کتان و موم زنبور عسل توانستند شمع تولید و از آن برای روشنایی استفاده کنند. بعد از آن نیز روز به روز بر مصرف موم افزوده شد و موم طبیعی توانست جایگاه ویژه ای در تولید پیدا کند. این امر آنقدر شدت گرفت که دیگر موم طبیعی جوابگوی نیاز بشر نبود و با توجه به قیمت بالای آن، سرانجام انسان به فکر تولید و ساخت موم مصنوعی، از منابع گیاهی و … افتاد. امروزه بسیاری از نیازهای مومی انسان، توسط موم مصنوعی تامین می شود. تشخیص موم طبیعی از موم مصنوعی تنها توسط آزمایشگاه امکان پذیر است. اکنون بیشتر موم های مورد استفاده در صنعت، موم های مصنوعی ساخت بشر هستند. لازم به ذکر است که بهترین موم در صنعت زنبورداری، موم طبیعی زنبور عسل است که هم در تولید عسل طبیعی و هم  در صنایع غذایی کاربرد دارد. زنبور عسل برای تولید موم باید به طور میانگین 4.8 کیلوگرم عسل مصرف کند. بنابراین تولید موم طبیعی زنبور عسل بسیار گران و با ارزش است. میزان تولید موم طبیعی در کندو سالیانه به طور میانگین 400 گرم است ولی می توان با استفاده از روشهای مختلف، این میزان را افزایش داد.

خصوصیات فیزیکی موم طبیعی زنبور عسل:

موم طبیعی ماده ای جامد، بی شکل، بدون طعم ولی با بوی عسل است. به رنگ سفید تا زرد روشن مشاهده می شود. زمانی که بین  انگشتان فشار داده شود، نرم بوده و حالت پلاستیکی دارد و زمانی که کاملا سرد شود، حالت خشک و شکننده پیدا می کند.

موم طبیعی زنبور عسل یک ماده خنثی است که در دمای حدود 32 درجه سانتی گراد حالت انعطاف پذیر دارد. بر خلاف آن، موم های گیاهی در این درجه حرارت سخت تر بوده و ساختمان بلوری شکل دارند. موم طبیعی زنبور عسل در آب به صورت نامحلول و در مقابل تعداد زیادی از اسید ها مقاوم است. ولی در حلال های آلی مثل بنزول، کلروفورم، اتر، بنزن و بعد از گرم کردن موم، در الکل و روغن های مایع حل می شود.

موم طبیعی توسط سه جفت از چهار جفت غده های زیر شکمی زنبورهای کارگر که 13 تا 18 روز از تولدشان گذشته است، ترشح می شود. رنگ موم تازه ترشح شده سفید است ولی گاها لکه ها و رگه های زردرنگ نیز در آن دیده می شود؛ این مورد به رنگ مایه های گرده گل مربوط می شود.

ساخت تقویت کننده لب

  • موم عسل: 1 واحد
  • روغن مایع (روغن بادام یا روغن زیتون و…): 4 واحد
  • عرق نعنا: چند قطره

موم و روغن را به روش بن ماری ترکیب کرده و به طور مرتب با هم زن سیمی هم می زنیم تا موم کاملا ذوب شود. سپس به آن چند قطره عرق نعنا افزوده و تا زمانی که مخلوط  سرد و سفت شود به هم زدن ادامه می دهیم . البته بهتر است قبل از اینکه کاملا سرد شود آن را در ظرف کوچکی بریزیم و منتظر شویم تا خنک شود.

از موم می توان برای ساخت شمع نیز استفاده کرد. شمع های مومی بسیار مطلوب هستند زیرا برخلاف شمع های پارافینی چکه نمی کنند، دود ندارند و بریده نمی شوند. اما مدت زمان سوختن آنها کم است. می توان انواع شمع های غلتکی، قالبی و شناور را از موم درست کرد.

نحوه نگهداری از موم طبیعی زنبور عسل:

موم زنبور را باید فقط به صورت ذوب شده و تمیز، در جای خشک و خنک نگهداری کرد. و هرگز نباید در فضای اتاق یا در نزدیکی آفت کش باشد. موم به تدریج متبلور شده و سخت تر می شود ولی با اندکی حرارت غیر مستقیم می توان دوباره آن را به فرم دلخواه درآورد.

سوالات متداول

چطور می توان موم طبیعی را از موم مصنوعی و تقلبی تشخیص داد؟

تشخیص موم طبیعی از نوع تقلبی آن، تنها توسط آزمایشگاه به طور 100 درصد امکان پذیر است.

آیا از موم می توان جهت مصرف خوراکی استفاده کرد؟

در حالت عادی موم طبیعی به دلیل تجزیه نشدن از دستگاه گوارش انسان دفع می شود ولی در کل معمولا مصرف خوراکی آن به جز در موارد خاص توصیه نمی شود.

ترکیب و نحوه درست کردن کرم ضد چروک از موم چگونه است؟

برای درست کردن کرم ضد چروک به موم عسل، عسل، آب پیاز وعصاره آلوئه ورا یا همان صبر زرد، از هر کدام به میزان 50 گرم نیاز داریم. موم عسل را به روش غیر مستقیم یا بن ماری گرم کرده و سایر مواد را به آن می افزاییم. با قاشق چوبی به صورت مرتب هم می زنیم تا ترکیب کاملا خنک شود . یک لایه نازک از آن را با استفاده از دستمال کاغذی به صورت نازک روی پوست تمیز و شسته شده با آب گرم، قرار می دهیم. بعد از 15 دقیقه می شوییم.

از موم در چه کارهایی استفاده می شود؟

در صنایع داروسازی برای ساخت کرم ها، پمادها و... استفاده می شود. در دندان پزشکی برای قالب گیری دهان و دندان از موم استفاده می کنند. در صنعت نساجی جهت رنگرزی، مصرف موم کاربرد دارد. برای درمان زگیل های پوستی، ترک گوشه لب، تسکین درد های رماتیسمی و نقرس نیز از موم طبیعی استفاده می کنند.

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید